چه زمانی نیاز به ترمیم ژل داریم؟

عملکرد و انواع فیلرها

فیلرهای تزریقی عمدتاً به چند گروه تقسیم می شوند:

1. فیلرهای اسید هیالورونیک (HA): رایج ترین نوع فیلر که به دلیل تطابق بالا با بدن و توانایی جذب آب محبوب است. محصولات خانواده ژوویدرم (Juvéderm) – مانند Ultra، Ultra Plus، Voluma، Volbella و Vollure – به طور متوسط بین ۹ تا ۲۴ ماه دوام دارند. به عنوان مثال، ژوویدرم Ultra و Ultra Plus حدود ۹–۱۲ ماه، ژوویدرم ولما برای گونه ها ۱۸–۲۴ ماه و ژوویدرم ولورا برای خط خنده ۱۲–۱۸ ماه ماندگاری دارد. خانواده رستیلن (Restylane) شامل محصولات Silk (برای لب) با طول عمر ۶–۱۰ ماه و Refyne/Defyne با دوام ۱۲–۱۵ ماه است.

2. فیلرهای هیدروکسی آپاتیت کلسیم (Radiesse): این نوع فیلر علاوه بر پر کردن حجم، تولید کلاژن را تحریک می کند و معمولاً ۱۲–۱۸ ماه دوام دارد.

3. فیلرهای پلی ال-لاکتیک اسید (Sculptra): با تحریک کلاژن به تدریج حجم ایجاد می کند و نتایجی بین ۲ تا ۳ سال دارد. با این حال، برای رسیدن به نتیجه مطلوب به چندین جلسه تزریق نیاز است.

انتخاب نوع فیلر بر اساس هدف درمان، میزان حجم دهی مورد انتظار و شرایط پوست بیمار انجام می شود. نکته مهم این است که هیچ کدام از این فیلرها دائمی نیستند و باید از ابتدا برای یک برنامه نگهداری دوره ای برنامه ریزی کرد

عوامل مؤثر بر ماندگاری فیلر

تداوم و طول عمر فیلرها تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد:

ناحیه تزریق و حرکت عضلات

هر ناحیه از صورت با توجه به میزان حرکت، جریان خون و ضخامت پوست، سرعت متفاوتی در تجزیه ژل دارد. فیلرهای لب به دلیل فعالیت شدید عضلات هنگام حرف زدن و خوردن و نیز گردش خون بالا، معمولاً در حد ۶ تا ۱۲ ماه دوام می آورند. گونه ها به دلیل حرکت کمتر و قرارگیری ژل در لایه های عمیق تر، بین ۱۲ تا ۲۴ ماه ماندگاری دارند. خطوط خنده یا نازولبیال حدود ۹–۱۸ ماه، ناحیه زیر چشم ۱۲–۱۸ ماه و زاویه فک یا چانه ۱۲–۱۸ ماه دوام دارند. فیلرهای بینی نیز ممکن است تا ۱۵ ماه ماندگاری داشته باشند

متابولیسم فردی و سن

سرعت متابولیسم بدن بر تجزیه اسید هیالورونیک تأثیر مستقیم دارد. افراد جوان تر یا کسانی که متابولیسم سریع تری دارند، فیلر را سریع تر جذب می کنند؛ در نتیجه مدت ماندگاری برای آن ها کوتاه تر است. همچنین سطح آنزیم هیالورونیداز در بدن افراد متفاوت است که می تواند سرعت تجزیه فیلرها را تغییر دهد.

سبک زندگی

عواملی مانند ورزش شدید (به دلیل افزایش گردش خون)، قرارگیری طولانی در برابر نور خورشید، سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب و کم آبی بدن می توانند ماندگاری ژل را کاهش دهند. تحقیقات نشان می دهد عادات سالم مانند هیدراته نگه داشتن بدن و استفاده از ضدآفتاب می تواند به حفظ حجم فیلر کمک کند. به عنوان مثال، کلینیک کلیولند اشاره می کند که لب فیلرها به طور معمول ۱۲ تا ۱۸ ماه دوام دارند، اما این مدت به سن و متابولیسم بستگی دارد و افراد جوان به دلیل متابولیسم سریع تر، شاهد دوام کمتری هستند.

تکنیک تزریق و انتخاب محصول

مهارت پزشک در عمق و توزیع صحیح ژل و انتخاب محصول مناسب برای هر ناحیه، نقش مهمی در مدت ماندگاری دارد. فیلرهایی با پیوند عرضی (cross-linking) بیشتر، سفت تر و در نتیجه ماندگارترند؛ اما تنها در نواحی کم تحرک مانند گونه ها و فک قابل استفاده هستند.

جدول مدت زمان ماندگاری فیلرها بر اساس ناحیه

این زمان بندی ها تخمینی هستند و می توانند تحت تأثیر عوامل فردی و سبک زندگی تغییر کنند. بنابراین، برنامه ریزی انعطاف پذیر و مراجعه دوره ای به پزشک ضروری است.

چرا نیاز به ترمیم یا تاچ آپ داریم؟

فیلرهای تزریقی به تدریج توسط بدن جذب می شوند و تاثیرشان کاهش می یابد. اگر منتظر بمانیم تا ژل کاملاً از بین برود، ممکن است لازم باشد در درمان بعدی مقدار بیشتری ژل تزریق شود که هزینه و احتمال عوارض را افزایش می دهد. برای جلوگیری از بروز تغییرات ناگهانی در چهره و حفظ ظاهر طبیعی، بسیاری از کلینیک ها توصیه می کنند قبل از تجزیه کامل فیلر، یعنی زمانی که حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد نتایج اولیه باقی مانده است، به ترمیم اقدام شود. این «قانون ۷۵ درصد» به شما کمک می کند نتایج نرم و طبیعی داشته باشید و از نوسانات شدید در ظاهر جلوگیری کنید

زمان مناسب برای ترمیم فیلر

هیچ زمان یکسانی برای همه وجود ندارد؛ اما بر اساس نوع فیلر، ناحیه درمان و عوامل ذکر شده، توصیه های عمومی زیر ارائه می شود:

فیلرهای لب

لب ها به دلیل تحرک زیاد و گردش خون بالا، زودتر ژل را متابولیزه می کنند. بر اساس گزارش مرکز زیبایی Solea در سال ۲۰۲۵، برای حفظ فرم و حجم لب، معمولاً هر ۶ تا ۹ ماه به یک ترمیم نیاز است. کلینیک Mabrie Facial Institute نیز توصیه می کند که بهترین زمان ترمیم لب ۶ تا ۱۲ ماه پس از تزریق اولیه است و در این بازه هنوز حدود ۸۰ درصد از نتیجه باقی مانده است.

گونه ها و میدفیس

با توجه به حرکت کم تر، گونه ها می توانند بین ۱۲ تا ۲۴ ماه ماندگاری داشته باشند. با این حال، بسیاری از متخصصان، از جمله MFI، زمان مناسب برای ترمیم گونه را ۹ تا ۱۲ ماه می دانند تا حجم و شکل مطلوب حفظ شود. در برخی موارد ژوویدرم ولما می تواند تا دو سال دوام داشته باشد؛ اما برای حفظ نتیجه یکنواخت، انجام ترمیم های کوچک در بازه ۱۲ تا ۱۸ ماه توصیه می شود.

خطوط خنده و ناحیه اطراف دهان

فیلرهای نازولبیال و خطوط خنده معمولاً ۹ تا ۱۸ ماه دوام دارند. به دلیل حرکت متوسط در این ناحیه، کلینیک های مختلف توصیه می کنند هر ۹ تا ۱۲ ماه ترمیم انجام شود تا بازگشت چین ها و خطوط کمتر شود.

زیر چشم

تیر ترو به طور متوسط ۱۲ تا ۱۸ ماه باقی می ماند. با توجه به حساسیت این ناحیه و احتمال ناهمگونی در جذب ژل، توصیه می شود هر ۱۲ تا ۱۵ ماه یک بررسی و در صورت لزوم تاچ آپ انجام شود.

فک و چانه

زاویه فک و چانه حرکت کمتری نسبت به لب دارند و می توانند تا ۱۸ ماه یا بیشتر دوام داشته باشند. در صورت استفاده از فیلرهای سفت تر، این زمان افزایش می یابد. با این حال، برخی بیماران ترجیح می دهند هر ۹ تا ۱۲ ماه ترمیم کوچک انجام دهند تا زاویه فک همیشه تعریف شده باقی بماند.

بینی

تزریق فیلر به بینی که به عنوان رینوپلاستی غیرجراحی شناخته می شود، غالباً ۱۲ تا ۱۵ ماه نتیجه می دهد. اما به دلیل اهمیت حفظ تقارن و شکل، پیشنهاد می شود هر ۱۲ ماه بررسی و در صورت نیاز ترمیم انجام شود تا تغییرات ظریف اصلاح شود

نشانه های نیاز به ترمیم فیلر

علاوه بر پیروی از جدول زمانی، توجه به علائم ظاهری و حسی می تواند نشان دهد که زمان ترمیم فرا رسیده است:

1. بازگشت خطوط و چین های قبلی: اگر چین هایی که پس از تزریق محو شده بودند مجدداً ظاهر شوند، احتمالاً ژل در حال جذب است. مقاله Vitalogy Health نیز به ظهور مجدد خطوط اطراف دهان یا گونه ها به عنوان نشانه ای برای تاچ آپ اشاره می کند

2. کاهش حجم یا تغییر شکل: از دست رفتن حجم گونه، لب یا زیر چشم یا تغییر در کانتور صورت از علائم دیگر نیاز به ترمیم هستند. کاهش حجم می تواند تدریجی باشد؛ بنابراین مقایسه عکس های قبل و بعد کمک می کند

3. عدم تقارن: تجزیه نامساوی ژل گاهی باعث عدم تقارن می شود. اگر یک طرف صورت زودتر حجم خود را از دست بدهد، بهتر است ترمیم انجام شود

4. کاهش اثر لیفت یا برجستگی: در صورتی که حالت لیفت گونه یا برجستگی فک محو شود، می توان با ترمیم جزئی ظاهر را بازسازی کرد

5. بازگشت رنگ و بافت پوست به حالت قبلی: ممکن است پوست نواحی درمان دوباره تیره یا بی روح شود و بافت آن تغییر کند. در این صورت تاچ آپ می تواند جوانسازی را احیا کند

6. برنامه ریزی برای رویداد خاص: اگر قصد شرکت در مراسم عروسی یا جلسه مهمی را دارید، بهتر است حدود دو هفته قبل از آن، ترمیم انجام دهید تا تورم و کبودی احتمالی کاملاً برطرف شود

7. فاصله زمانی بیش از یک سال: برخی منابع مانند Tokyo Garden Clinic پیشنهاد می کنند اگر بیش از یک سال از تزریق گذشته است، احتمالاً زمان ترمیم فرا رسیده است.

برنامه ریزی شخصی سازی شده و فاکتورهای فردی

هر فردی شرایط خاص خود را دارد و نمی توان تنها بر اساس اعداد عمل کرد. متخصصان پیشنهاد می کنند چند فاکتور اصلی در برنامه ریزی لحاظ شود:

1. متابولیسم و سن: افراد جوان یا ورزشکار به دلیل سوخت وساز بالاتر، فیلر را سریع تر جذب می کنند و باید ترمیم های کوتاه تری داشته باشند

2. اهداف زیبایی شناختی: برخی افراد دوست دارند چهره شان همیشه برجسته و بی نقص باشد و در نتیجه برنامه ترمیم را کوتاه تر تنظیم می کنند؛ دیگران ترجیح می دهند ابتدا ژل تا حدودی کاهش یابد تا ظاهر طبیعی تر شود.

3. نوع و مقدار فیلر مصرف شده: حجم بیشتر و محصول سفت تر معمولاً ماندگاری بیشتری دارد. مثلاً ژوویدرم ولما برای گونه ها تا ۲۴ ماه دوام دارد، بنابراین بازه زمانی ترمیم هم طولانی تر است

4. شیوه زندگی: سیگار، قرار گرفتن زیر نور خورشید، تغذیه نامناسب و کمبود خواب می تواند طول عمر فیلر را کاهش دهد. رعایت بهداشت پوست و مصرف آنتی اکسیدان ها می تواند اثر فیلر را طولانی تر کند.

5. تکنیک پزشک: پزشک با تجربه می تواند مقدار مناسب ژل را در عمق صحیح تزریق کند و از واپاشی سریع و ناهمگون جلوگیری نماید.

مزایای ترمیم منظم و برنامه ریزی شده

ترمیم به موقع تنها برای حفظ زیبایی نیست؛ بلکه مزایای متعددی دارد:

1. نتیجه طبیعی و یکنواخت: نگهداری تدریجی نتایج مانع از تغییر ناگهانی چهره می شود و همواره ظاهری طبیعی و متعادل ایجاد می کند.

2. صرفه جویی اقتصادی: به گفته ی Mabrie Facial Institute، با ترمیم در بازه ۹ تا ۱۲ ماه، تنها ۲۰٪ از حجم اولیه ژل اضافه می شود و هزینه تاچ آپ بسیار کمتر از درمان اولیه است. اگر زمان زیادی برای ترمیم صبر شود، به دلیل جذب بیشتر فیلر، میزان و هزینه تزریق مجدد افزایش می یابد

3. تسهیل تحریک کلاژن: فیلرهایی مانند Radiesse و حتی تکرار تزریق های هیالورونیک می توانند تولید کلاژن طبیعی پوست را تحریک کنند؛ بنابراین تداوم نتایج و بهبود کیفیت پوست همراه خواهد بود

4. بهبود اعتمادبه نفس: داشتن ظاهری جوان و شاداب باعث افزایش اعتماد به نفس می شود. همچنین، دانستن اینکه برنامه ای منظم برای حفظ این وضعیت دارید، موجب آرامش خاطر می گردد.

اگر ترمیم انجام نشود چه می شود؟

فیلرهای امروزی موقتی و ایمن هستند؛ بنابراین عدم ترمیم منجر به «افتادگی» یا بدشکلی دائمی نمی شود. هنگامی که ژل به طور کامل جذب شود، صورت به حالت طبیعی خود بازمی گردد، اگرچه ممکن است بخشی از حجم ایجادشده باقی بماند. با این حال، اگر مدت طولانی منتظر بمانید تا ژل به کلی از بین برود، در درمان مجدد احتمال نیاز به مقدار بیشتری ژل و هزینه بالاتر وجود دارد. همچنین تغییر ناگهانی از چهره پُر به حالت قبلی می تواند تأثیر روانی داشته باشد؛ بنابراین تداوم تدریجی ترمیم ها برای بسیاری از افراد مناسب تر است

روش های افزایش ماندگاری فیلر و کاهش نیاز به ترمیم

1. پیروی دقیق از دستورالعمل های پزشک: اجتناب از ماساژ ناحیه تزریق و فعالیت های شدید در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، مصرف نکردن الکل و داروهای رقیق کننده خون و استفاده از کمپرس سرد در صورت نیاز از توصیه های مهم پس از تزریق است

2. آبرسانی و تغذیه مناسب: مصرف آب کافی و رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها و پروتئین های سالم به حفظ حجم ژل کمک می کند. استفاده از کرم های مرطوب کننده حاوی اسید هیالورونیک نیز مفید است.

3. محافظت از پوست در برابر نور آفتاب: استفاده از ضدآفتاب با طیف وسیع و پرهیز از سولاریوم و نور مستقیم می تواند سرعت تجزیه فیلر را کاهش دهد

4. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل: سیگار باعث انقباض رگ ها و کاهش اکسیژن رسانی به پوست می شود که در نتیجه ژل سریع تر تجزیه می شود. مصرف زیاد الکل نیز می تواند پوست را کم آب کند و ماندگاری فیلر را کاهش دهد

5. ورزش متعادل و مدیریت استرس: فعالیت بدنی بیش از حد باعث افزایش متابولیسم و کاهش ماندگاری ژل می شود، اما ورزش ملایم همراه با مدیتیشن و خواب کافی می تواند به حفظ نتایج کمک کند

6. استفاده از محصولات مراقبت پوست: کرم ها و سرم های حاوی ویتامین C، E، پپتیدها و رتینوئیدها موجب تحریک کلاژن و محافظت از پوست می شوند. این محصولات به همراه فیلرها در ایجاد پوستی سالم و پرحجم موثرند.

نقش پزشک متخصص در زمان بندی ترمیم

انتخاب پزشک با مهارت و تجربه، نه تنها بر نتیجه اولیه، بلکه بر برنامه نگهداری تأثیر زیادی دارد. متخصص آگاه می تواند نوع فیلر مناسب، میزان تزریق و زمان بندی ترمیم را بر اساس اهداف و ویژگی های فرد تعیین کند. وی همچنین مراقبت های قبل و بعد از تزریق، علائم خطر و اقدامات اصلاحی را توضیح می دهد تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود. برنامه ریزی منظم و مراجعه دوره ای امکان «تاچ آپ های» کوچک را فراهم می کند و این روش به حفظ نتیجه طبیعی، هزینه کمتر و افزایش رضایت بیمار منجر می شود

نتیجه گیری

ژل های تزریقی روشی سریع و موثر برای بازگرداندن جوانی و حجم صورت هستند، اما به دلیل ماهیت موقتی آن ها، نیاز به ترمیم دارند. زمان بندی ترمیم به عوامل متعددی مانند نوع فیلر، ناحیه تزریق، متابولیسم فرد، سبک زندگی و تکنیک پزشک بستگی دارد. طبق توصیه های بسیاری از متخصصان، بهترین زمان برای ترمیم زمانی است که حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از نتایج اولیه باقی است؛ این بازه برای لب ها معمولاً ۶–۹ ماه و برای گونه ها، خط خنده، زیر چشم و فک ۹–۱۲ ماه است. توجه به نشانه هایی مانند بازگشت چین ها، کاهش حجم، عدم تقارن و نزدیک شدن به سالگرد تزریق می تواند راهنمای خوبی باشد با برنامه ریزی شخصی سازی شده و پیروی از توصیه های پزشک، می توان نتایج طبیعی و زیبا را برای مدت طولانی حفظ کرد و از هزینه های اضافی و تغییرات ناگهانی جلوگیری نمود.